In maart 2016 schreven we een nieuwsbrief over pre-employment screening in de zorgsector en de vergewisplicht in Nederland. Recent dook in eigen land een case op van een lesgever aan een verplegersschool die zich valselijk voordeed als gediplomeerd urgentiearts [1].
De fraudeur in kwestie had een diploma als verpleegkundige, wat – samen met een bijkomende pedagogische opleiding – voldoende was om les te geven aan de studenten uit het hoger beroepsonderwijs. De schade bleef dus relatief beperkt. Maar wat als hij hetzelfde had ondernomen ter sollicitatie van een post als urgentiearts? Zijn de huidige screenings op dit terrein voldoende om dergelijke fraudeurs te vatten? Met andere woorden: zou hij dan door de mand gevallen zijn?
Welke ‘knipperlichten’ hadden er kunnen afgaan bij de school in kwestie? Naast het feit dat het ongebruikelijk zou zijn dat een urgentiearts enkel les geeft en geen praktijk heeft, zijn er enkele objectieve vaststellingen die konden/kunnen gecheckt worden. Ten eerste was de persoon in kwestie bij sollicitatie 27 jaar, daar waar een opleiding tot urgentiearts bestaat uit een basisopleiding arts van 7 jaar met een specialisatie van 6 jaar. Het is dus onmogelijk om op deze leeftijd al een diploma als urgentiearts te bezitten. Daarnaast werd het diploma niet gecheckt. Een vraag aan de sollicitant om een bewijs voor te leggen uit de Leer- en ervaringsbewijzendatabank van de Vlaamse Overheid kan een sollicitant die valse diploma’s voorlegt de das omdoen [2]. Het valse RIZIV-nummer zou ten slotte zijn uitgekomen bij een online check op de website van het RIZIV.
Dat dergelijke fraude met diploma’s geen enkel feit is, en niet beperkt blijft tot lesgever aan verpleegkundigen mag blijken uit de voorbeelden die af en toe de media halen en getuigenissen die de ronde doen op het internet [3]. We willen dan ook allerminst bereiken dat nu met achterdocht wordt gekeken naar elke leraar verpleegkunde. Wel dat bovenstaande waargebeurde case een wake-up call is. In de eerste plaats voor het onderwijs en de zorgsector maar hopelijk ook breed daarbuiten.
[1] http://www.hln.be/hln/nl/957/Binnenland/article/detail/3077901/2017/02/11/Valse-urgentiearts-geeft-9-jaar-lang-les-aan-verplegersschool.dhtml [2] In de LED-databank zitten alle diploma’s en getuigschriften hoger onderwijs vanaf academiejaar 1999-2000. [3] Enkele voorbeelden:
http://www.hln.be/regio/nieuws-uit-dilbeek/met-vals-diploma-aan-het-werk-a2310606/; http://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20150528_01703338;
https://www.persinfo.org/nl/nieuws/artikel/kleuterjuf-aan-de-slag-met-vals-diploma/14633; http://www.hln.be/hln/nl/957/Binnenland/article/detail/1690084/2013/08/21/Kandidaat-topvrouw-NMBS-smukt-cv-nog-meer-op.dhtml